ابریشم شب خسب
/خزان کننده/آفتاب دوست

ابریشم شب خسب

Albizia julibrissin

گل ابریشم/ شب خسب

گونه ای از درختان خانواده fabaceae است که بومی جنوب غربی آسیا و شرق آسیا است.

گیاهشناسی:

برگهای آن در طول شب به آرامی بسته می­شوند و در طول دوره­های بارانی به طرف پایین خم می­شوند به همین دلیل شب خسب نام گرفته است.

ابریشم شب خسب

یک درخت خزان کننده کوچک با تاجی پهن از شاخه های همسطح یا قوسی است که به ارتفاع 5 تا 16 متر رشد می­کند. پوست آن خاکستری مایل به سبز تیره است که با افزایش سن بصورت راه راه درمی اید. گل‌ها در طول تابستان در گل آذین‌های متراکم شکوفا می‌شوند که شبیه ستاره‌های تارهای ابریشمی صورتی است. گلهای واقعی کاسه گل و تاج کوچکی دارند (به جز گلهای مرکزی)، با دسته ای محکم از برچه های برجسته ، به طول 2 تا 3 سانتی متر و سفید یا صورتی با پایه سفید. مشاهده شده است که گل های آن زنبورها ، پروانه ها و مرغ مگس خوار را جذب می کنند .

ابریشم شب خسب

میوه آن یک غلاف قهوه ای مسطح به طول 10-20 سانتی متر و 2-2.5 سانتی متر پهن است که حاوی چندین دانه در داخل آن است. زیستگاه های اصلی درخت شامل مناطقی از ایران (فارس) و جمهوری آذربایجان تا چین و کره است. درخت ابریشم درختی است خزان پذیر با رشد سریع، کوتاه مدت، کوچک تا متوسط. معمولاً در کنار جاده ها، علفزارها، زمین های خالی، پاکسازی ها یا مناطق دشت سیلابی یافت می شود. این درخت تاجی پهن دارد و ممکن است دارای یک تنه یا چند تنه باشد. ارتفاع آن به طور معمول بین 3 تا 10 متر و گسترش آن 6 تا 10 متر است. در سال 2006 یک درخت ابریشم پیدا شد که 19 مترارتفاع داشت و عرض آن 20 متر بود. برگها از نظر ظاهری سرخس مانند و بسیار حساس هستند. برگ ها در هنگام لمس و در هنگام شب بسته می شوند. از اردیبهشت تا مرداد شکوفا می شود. به نظر می رسد گل های معطر، دسته هایی شبیه به پومپوم از رشته های صورتی ابریشمی هستند و طول آنها حدود 3 سانتی متراست. زنبورها، پروانه ها و مرغ مگس خوار جذب این درخت گلدار هستند. میوه ها پهن و دارای 5 تا 16 دانه هستند. میوه ها ابتدا در خرداد ظاهر می شوند و معمولاً از مرداد تا مهر بالغ می شوند. دانه ها به راحتی توسط باد، آب یا حیوانات پراکنده می شوند. دانه ها حاوی یک نوروتوکسین هستند که مصرف آن می تواند برای دام و سگ سمی باشد. تعداد زیادی بذر تولید می کند و در صورت قطع شدن یا آسیب دیدن دوباره جوانه می زند. گیاه: درخت برگریز کوچک که ارتفاع آن 3 تا 10 متر است و اغلب دارای تنه های متعدد است. پوست آن قهوه ای روشن، تقریبا صاف، نازک و دارای لکه های عدسی شکل در امتداد ساقه است.برگها: متناوب، مرکب دو نوک، سرخس مانندگل ها، میوه ها و دانه ها: گل ها صورتی، معطر و شبیه پوم پوم هستند. گلدهی در اوایل تابستان رخ می دهد. میوه ها مسطح هستند. غلاف های بذر بلندی که در اواخر تابستان رشد می کنند.

عوامل محیطی مورد نیاز گیاه:

این درخت گرمای تابستان را تحمل می کند و گل های آن آفتاب کامل را ترجیح می دهند. اندام درخت ضعیف است و ممکن است در اثر باد شدید، برف و یخ آسیب ببیند. درختی است کوتاه مدت و عمر متوسط ​​آن 30 سال است. به دلیل توانایی رشد در انواع مختلف خاک و تولید زیاد بذر، رقیب قوی برای گونه های بومی در مناطق باز، کنار جاده ها و لبه های جنگل است. هنگامی که در نزدیکی خانه ها کاشته می شود، نیاز به پاکسازی قابل توجهی از ریزش برگ ها، شکوفه ها و غلاف بذر دارد. این درخت می تواند انواع خاک و شرایط رطوبتی را تحمل کند زیرا ریشه های آن توانایی تولید نیتروژن را دارند. این گیاه می تواند در توده های متراکم رشد کند که باعث کاهش نور خورشید و مواد مغذی مورد نیاز گونه های ترجیحی می شود. همچنین می تواند در امتداد سواحل آبراه ها، جایی که دانه های آن به راحتی در آب منتقل می شوند، مشکل ساز شود. به دلیل ماهیت تهاجمی آن، کاشت درخت ابریشم باید محدود شود. بسیاری از درختان بومی و غیر تهاجمی دیگر وجود دارند که جایگزین های بسیار بهتری خواهند بود. در خاک های شنی با زهکش خوب بهتر رشد می کند. خاک های سنگلاخی، فقیر و قلیائی و یا مرطوب را تحمل می کند. ولی در خاک های خشک بهتر می روید و گل ها پررنگ تر می شوند. تابش مستقیم خورشید، باد و شرایط ساحلی را می پذیرد.

ابریشم شب خسب

بیماری‌ها، حشرات و سایر مشکلات گیاهی: 

درخت ابریشم به کرم‌ها، کنه‌ها، بیماری پژمردگی عروقی، شکاف سوراخ، قارچ آرمیلاریا، پوسیدگی ریشه و فلس‌های بالشتک پنبه‌ای حساس است. پژمردگی نیز ممکن است رخ دهد که توسط یک قارچ زاییده خاک ایجاد می شود که سیستم ریشه را تحت تاثیر قرار می دهد و در نهایت باعث مرگ درخت می شود.

گسترش: با رشد بذر و رویشیرکود بذر ناشی از پوشش سخت برگ است. تیمار با اسید غلیظ به مدت 30 دقیقه باعث حذف این لایه می­شود. روش دیگر تکثیر استفاده از قلمه های ریشه در فصل بهار است. این قلمه ها شاخه هایی تولید می­کنند که به راحتی ریشه دار می­شوند.

مصارف دارویی و درمانی:

گــلهــاي گيــاه شــب خســب Albizzia در درمـان بيخوابي، فراموشي، گلودرد و جراحتهاي داخلـي در طـب سنّتي به كار ميرفته است. دانه­هـای این درخت منبـع روغـن هستند. روغن اين درخت داراي فعااليت پروتئوليتيك بوده وشير را به سرعت لخته مي­كند. به علت جذب خوب اشـعه­ي ماوراء بنفش به­وسيله­ي روغن دانه­ي گياه شـب خسـب درمحدودهي A و B، از آن مـيتـوان در فرمولاسـيون­هـاي ضدآفتاب استفاده نمود.

 

فراتیماس مجری و طراح فضای سبز